Dotacje na fotowoltaikę 2023 - przewodnik po dostępnych programach

Inwestycja w fotowoltaikę to nie tylko krok w stronę ekologicznego stylu życia, ale także sposób na znaczące obniżenie rachunków za energię elektryczną. Dzięki różnym programom dotacyjnym i ulgom podatkowym dostępnym w Polsce, początkowy koszt instalacji może zostać znacząco zmniejszony. W tym artykule przedstawiamy kompleksowy przewodnik po dostępnych w 2023 roku formach wsparcia dla osób planujących inwestycję w panele słoneczne.

Program "Mój Prąd" 5.0

Program "Mój Prąd" to jeden z najpopularniejszych programów dotacyjnych wspierających mikroinstalacje fotowoltaiczne w Polsce. Piąta edycja programu została uruchomiona w kwietniu 2023 roku z budżetem wynoszącym 400 milionów złotych.

Kto może skorzystać?

Z programu "Mój Prąd" 5.0 mogą skorzystać osoby fizyczne wytwarzające energię elektryczną na własne potrzeby, które są stroną umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzeniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.

Na co można otrzymać dofinansowanie?

W ramach "Mój Prąd" 5.0 można uzyskać dotację na:

  • Zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej o mocy od 2 kW do 10 kW
  • Zakup i montaż systemu zarządzania energią w domu (HEMS/EMS)
  • Zakup i montaż magazynu energii elektrycznej
  • Zakup i montaż magazynu ciepła

Wysokość dofinansowania

Maksymalna kwota dofinansowania w programie "Mój Prąd" 5.0 wynosi:

  • Do 6000 zł dla samej mikroinstalacji fotowoltaicznej
  • Do 7000 zł dla mikroinstalacji fotowoltaicznej z magazynem energii w postaci ciepła (bufory, bojlery)
  • Do 16 000 zł dla instalacji z magazynem energii elektrycznej
  • Do 5000 zł dodatkowo na system zarządzania energią (HEMS/EMS)

Ważna informacja!

Dofinansowanie w ramach programu "Mój Prąd" 5.0 dotyczy mikroinstalacji podłączonych do sieci (on-grid) i działających w systemie net-billing (rozliczenie wartościowe). Nie obejmuje instalacji wyspowych (off-grid) ani działających w starym systemie opustów.

Jak się ubiegać o dofinansowanie?

Aby ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu "Mój Prąd" 5.0, należy:

  1. Zainstalować mikroinstalację fotowoltaiczną
  2. Podpisać umowę kompleksową z dystrybutorem energii
  3. Złożyć wniosek przez portal mojprad.gov.pl (wymagany profil zaufany)
  4. Dołączyć wymagane dokumenty (m.in. fakturę, protokół odbioru, zaświadczenie od OSD)
Instalacja paneli fotowoltaicznych na dachu
Nowoczesna instalacja fotowoltaiczna na dachu domu jednorodzinnego

Program "Czyste Powietrze"

Program "Czyste Powietrze" ma na celu poprawę jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych. W ramach programu możliwe jest również dofinansowanie instalacji fotowoltaicznej, ale tylko jako element uzupełniający termomodernizację.

Kto może skorzystać?

Program "Czyste Powietrze" skierowany jest do właścicieli lub współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Na co można otrzymać dofinansowanie?

W ramach programu można uzyskać dotację na:

  • Wymianę starych źródeł ciepła na paliwo stałe na bardziej ekologiczne
  • Prace termomodernizacyjne (docieplenie, wymiana okien i drzwi)
  • Montaż instalacji fotowoltaicznej (tylko jako element uzupełniający)

Wysokość dofinansowania

Program "Czyste Powietrze" oferuje trzy poziomy dofinansowania, uzależnione od dochodu wnioskodawcy:

  • Podstawowy poziom dofinansowania - do 30% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 66 tys. zł
  • Podwyższony poziom dofinansowania - do 60% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 99 tys. zł
  • Najwyższy poziom dofinansowania - do 90% kosztów kwalifikowanych, maksymalnie 135 tys. zł

W ramach powyższych limitów na instalację fotowoltaiczną można uzyskać do 5 tys. zł.

Program "Czyste Powietrze" to kompleksowe podejście do walki ze smogiem. Fotowoltaika stanowi jeden z elementów szerszej strategii poprawy efektywności energetycznej budynków i redukcji emisji zanieczyszczeń.

Ulga termomodernizacyjna

Ulga termomodernizacyjna to rozwiązanie podatkowe, które pozwala na odliczenie od dochodu wydatków poniesionych na termomodernizację budynków jednorodzinnych, w tym instalację fotowoltaiczną.

Kto może skorzystać?

Z ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać podatnicy będący właścicielami lub współwłaścicielami budynków jednorodzinnych, którzy ponoszą wydatki na materiały, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

Na co można otrzymać ulgę?

Ulga termomodernizacyjna obejmuje wydatki na:

  • Zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej
  • Materiały budowlane i urządzenia wykorzystane do termomodernizacji
  • Usługi związane z termomodernizacją
  • Audyt energetyczny budynku

Wysokość ulgi

Maksymalna kwota odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wynosi 53 000 zł na jednego podatnika, niezależnie od liczby posiadanych nieruchomości. Ulga pozwala na odliczenie 100% poniesionych kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania.

Ważna informacja!

Ulga termomodernizacyjna może być łączona z innymi formami dofinansowania, takimi jak "Mój Prąd" czy "Czyste Powietrze", ale odliczeniu podlega tylko ta część wydatków, która nie została sfinansowana z innych źródeł publicznych.

Jak skorzystać z ulgi?

Aby skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, należy:

  1. Zrealizować przedsięwzięcie termomodernizacyjne (np. instalację fotowoltaiczną)
  2. Zachować faktury i inne dokumenty potwierdzające poniesione wydatki
  3. Wypełnić załącznik PIT/O do rocznego zeznania podatkowego
  4. Odliczyć poniesione wydatki od dochodu (w zeznaniu rocznym PIT-36, PIT-37 lub PIT-28)

Termin realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego nie może przekroczyć 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Programy lokalne i regionalne

Oprócz programów ogólnokrajowych, w wielu gminach i województwach funkcjonują lokalne i regionalne programy wsparcia dla instalacji fotowoltaicznych. Szczegóły tych programów różnią się w zależności od regionu, ale warto sprawdzić dostępne możliwości w swojej okolicy.

Przykłady programów regionalnych

  • Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego - oferuje dotacje na instalacje OZE, w tym fotowoltaikę
  • Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie - udziela preferencyjnych pożyczek na instalacje fotowoltaiczne
  • Program "Słoneczna Gmina" - wiele gmin w Polsce realizuje własne programy pod tą nazwą, oferując dofinansowanie do instalacji OZE

Informacje o dostępnych programach lokalnych i regionalnych można uzyskać w urzędach gmin, starostwach powiatowych oraz na stronach internetowych samorządów.

System net-billing - nowe zasady rozliczeń

Od 1 kwietnia 2022 roku w Polsce obowiązuje nowy system rozliczeń dla prosumentów - net-billing. Zastąpił on wcześniejszy system opustów (net-metering). Choć nie jest to bezpośrednie dofinansowanie, warto zrozumieć jego zasady, ponieważ ma on istotny wpływ na opłacalność instalacji fotowoltaicznej.

Jak działa net-billing?

W systemie net-billing rozliczenie nadwyżek energii wprowadzonej do sieci odbywa się wartościowo, a nie ilościowo jak w przypadku opustów. Kluczowe elementy systemu to:

  • Prosument sprzedaje nadwyżki energii wprowadzone do sieci po cenie rynkowej
  • Środki ze sprzedaży gromadzone są na koncie prosumenckim (depozycie)
  • Zgromadzone środki mogą być wykorzystane do pokrycia kosztów energii pobranej z sieci
  • Depozyt prosumencki jest rozliczany co 12 miesięcy

Cena sprzedaży energii jest oparta na miesięcznej średniej cenie rynkowej (dla mikroinstalacji do 10 kW) lub godzinowej cenie rynkowej (dla większych instalacji). Z kolei cena zakupu energii z sieci obejmuje wszystkie opłaty, w tym dystrybucyjne i systemowe.

Porównanie net-billing i net-metering

System net-metering (opusty), który obowiązywał do 31 marca 2022 roku, był bardziej korzystny dla prosumentów:

  • Net-metering: za 1 kWh wprowadzoną do sieci prosument mógł odebrać 0,8 kWh (dla instalacji do 10 kW) lub 0,7 kWh (dla instalacji od 10 do 50 kW)
  • Net-billing: prosument sprzedaje energię po cenie rynkowej (niższej) i kupuje po cenie detalicznej (wyższej)

Okres przejściowy

Osoby, które złożyły zgłoszenie przyłączenia mikroinstalacji do sieci lub podpisały umowę kompleksową do 31 marca 2022 roku, mogą korzystać z systemu opustów przez 15 lat od momentu wprowadzenia pierwszej energii do sieci (ale nie dłużej niż do 30 czerwca 2024 roku).

Podsumowanie - jak maksymalnie obniżyć koszt instalacji fotowoltaicznej?

Aby maksymalnie obniżyć koszt instalacji fotowoltaicznej, warto rozważyć kombinację dostępnych form wsparcia:

  1. Program "Mój Prąd" 5.0 - skorzystaj z dotacji na instalację fotowoltaiczną oraz dodatkowe elementy (magazyn energii, system zarządzania energią)
  2. Ulga termomodernizacyjna - odlicz od dochodu wydatki, które nie zostały pokryte dotacją
  3. Programy lokalne - sprawdź, czy w Twojej gminie lub województwie dostępne są dodatkowe formy wsparcia
  4. Wybór optymalnej instalacji - dostosuj moc instalacji do swoich potrzeb, uwzględniając nowy system rozliczeń net-billing

Przy odpowiednim wykorzystaniu dostępnych programów dotacyjnych i ulg podatkowych, koszt instalacji fotowoltaicznej może zostać obniżony nawet o 30-50%.

Warto pamiętać, że fotowoltaika to długoterminowa inwestycja, która przynosi korzyści nie tylko finansowe, ale również ekologiczne. Dzięki własnej produkcji czystej energii przyczyniasz się do redukcji emisji CO2 i innych zanieczyszczeń, wspierając walkę ze zmianami klimatu.

Jeśli rozważasz instalację paneli słonecznych, skontaktuj się z naszymi ekspertami, którzy pomogą Ci dobrać optymalny system i przeprowadzą Cię przez proces pozyskania dostępnych dotacji.

Udostępnij: